Kızgınlık Duygusunu Anlamak ve Kontrol Etmek / Psikolojik Sorunlar
Öfke ve kızgınlık, çok kısa sürse bile, ortaya çıktığı andan itibaren öfkeli kişiyi ve kişinin çevresindekileri olumsuz etkiler. Örneğin aile içinde biri kızgınlığını sözlü ya da fiziksel saldırı ile ortaya koyarsa bu durum diğer bireyler için yaralayıcı, yıldırıcı ve tehdit edici olacaktır. Bu da aile bireylerinin doğal davranmasını engelleyecektir. Aile bireyleri kızgınlığını bu biçimde gösteren kişiden uzaklaşacak, aynı durum yaşanmasın diye duygu ve düşüncelerini söylemeye çekinecektir.
Kızgınlık normal, sağlıklı ve insani bir duygudur. Ancak kontrolden çıktığı ve yıkıcı olduğu zaman birçok probleme neden olur. Kızgınlığın bizim düşmanımız mı yoksa dostumuz mu olacağı onu nasıl ifade ettiğimize bağlıdır.
Saldırgan davranış kızgınlığın olduğu gibi ifadesidir. Öte yandan eğer kızgınlığımızı bastırır, hiç ifade etmezsek kızgınlık giderek büyür ve ilerde daha şiddetli tepki vermemize ya da vücudumuzda sağlıksız değişimlere neden olur. İfade edilmemiş kızgınlık düşmanca tavırlara dönüşebilir; korku, suçluluk hissi, öc alma isteği, içine kapanma gibi duyguların ortaya çıkmasına sebep olur.
Kızgınlık duygusunun altında incinme, hayal kırıklığı, utanma, korku, varlığımızın tehdit altında olduğunu hissetme gibi başka duygular vardır. Bu duyguların varlığını kabul etmekte zorlanıyor ya da göstermemeye çalışıyor olabiliriz. Her iki durumda da kızgınlık yaşarız.
Kızgınlık bir çeşit tavırdır. Örneğin eşimizin bizi terk etmesinden ya da bizi işe yaramaz biri olarak değerlendirmesinden korkuyor olabiliriz. Bu duyguları kendimize bile itiraf etmek kolay değildir. Acı veren duygudan uzaklaşmak için kızgınlığı bir tavır olarak ortaya koyarız ama aslında kızgınlığın altındaki acının bu şekilde yok olmayacağını bilmeliyiz.
Kızgınlık duygusundan kaçamayız ama kızgınlıkla nasıl baş edeceğimizi öğrenebiliriz.
Aile birliğinin olumsuz etkilenmemesi için öfkeyi kontrol etmeyi ve daha verimli şekilde ifade etmeyi öğrenebiliriz.
Şiddete başvurmadan kızgınlığı yaşamak için:
? " Kızgınlık kendi kendine oluşmaz. Önce kızgınlığa neden olan ipuçları oluşur. Bu ipuçlarını önceden fark etmeye çalışın.
? " Saldırganlığa dönüşen kızgınlığın hem sizde hem de kızgınlığınızı yönelttiğiniz kişilerde yol açabileceği 10 olumsuz etkiyi listeleyin. Örneğin,
çocuklara olumsuz model olma,
kendinize saygınızın azalması,
aile üyelerinin saygısını kaybetme gibi.
? " Kızgın hissettiğinizde durup düşünün. Biraz bekleyip kendinize zaman tanıyın. Aklınıza ilk geleni söylemeyin. Başka nasıl tepkiler gösterebileceğinizi düşünmeye çalışın. Durup düşünmeye vakit ayırdığımızda olaylara daha farklı bakabiliriz. Pişman olacağınız davranışları yapmadan önce kendinize kaplumbağa tekniğini uygulayın; yani kızdığınızda, tekrara soğuyana kadar kabuğunuza çekilin.
? " Kendinizi karşınızdaki kişinin yerine koyun ve kızmanıza neden olan durumu bir de o gözle değerlendirin. Örneğin, "Beni hiçe saydığı için dediğimi yapmıyor" yerine "Şu anda kendisi için daha önemli bir işi yetiştirmek zorunda" diye düşünebilirsiniz.
? " Kızgınlığınızı öfkeli "çıkışlar" yerine neden böyle hissettiğinizi açıklayarak ifade etmeye çalışın "Ben ...... yaptığın için kızdım" gibi.
? " Saldırgan davranışların sizi yakınlarınızdan uzaklaştırdığını bilin. Hangi kızgınlık ifadelerinin diğerleri tarafından tehditkar ve saygısız olarak algılandığını anlamaya çalışın.
? " Yukarıdaki bölümde belirtilen rahatlama teknikleri kızgınlığın azalmasına yardım eder. Kızgınlık anları dışında yapacağınız alıştırmalarla bu teknikleri uygulmadaki ustalığınızı geliştirin.
? " Geçmişte kızgınlığınızı uygun yollarla ifade ettiğiniz ve olumlu sonuçlar aldığınız durumları hatırlayın. Benzerini yapmaya çalışın.
? " Kızgınlığınızı kontrol etmek için aile bireylerinden destek isteyin. Onlara kızgınlığınızla baş etme çabanızdan ve burada anlatılan yollardan bahsederseniz desteklerini daha kolay ve içtenlikle vermelerini sağlayabilirsiniz.
? " Kızgınlığa neden olan konu ya da olayı, olayın hemen sonrasında değil de farklı bir zaman ve ortamda tartışın.
? " Siz başkasının şiddetine maruz kalırsanız ne yapacağınızı ve haklarınızı öğrenin.
? " Bu önerileri denediğiniz halde kızgınlığınız zararlı sonuçlara neden oluyor ve kontrol etmekte zorlanıyorsanız veya bu önerleri tek başınıza hayata geçiremiyorsanız uzmanlardan yardım alın.
Okunma Sayısı: 0 / Yorum Sayısı: 0
Bu yazıya daha önce yorum yapılmamış ?