Karar Verme... / Psikolojik Sorunlar
Karar Verme
İnsanlar çoğu zaman karar vermekte güçlük çekerler. Bunun nedenlerini irdelemeden önce, karar hakkında düşüncelerimizi aktaralım.
Karar; fikirlerin, karar noktasına kadar edinilmiş bilgilerin kullanılmasıyla sağlanabilecek, ve aynı zamanda ondan sonraki gelişmeleri de etkileyebilecek önemli bir kesişme noktasıdır.
Bir havuza akan farklı büyüklükteki su kanallarını veya nehirleri düşünün. Havuzda arıtılan suyun tekrar kullanılabilir hale getirilebileceği ve çeşitli yönlere sevk edileceğini göz önüne alın. Karar verilen konu ve noktayı havuza benzetebiliriz. Gelen kanalların neler olabileceğini de daha önceki kararlarla belirlenmiş olması ve dolayısıyla, her bir kararın güvenilir olmasının öncekilere bağlı olduğunu, ve sonrakilerin yanlış veya doğru olmasının asıl nedeni olabileceğini peşinen hesaba katmak gerekmektedir.
İnsanların, hayatları boyunca karşılaştıkları problemlerin çözümünde en önemli unsurlardan biri olan karar vermenin de önemli kuralları vardır. Kanımca, her ferdin böyle bir derse ihtiyacı vardır ve önemli bir eğitim konusudur.
Aşağıda oldukça önemli sayılan, karar verme ile ilgili bir dizi öneriyi bulacaksınız. Her maddeyi okuduktan sonra, diğer maddeye geçmeden önce birkaç saniye de olsa bir bekleme süresi ve düşünme arası yapmanın, konuyu anlama ve hatırda daha uzun sure kalmasına yardımcı olacağı kanısındayım.
Karar verme ile ilgili bazı önemli noktalar, sırasıyla şu şekilde özetlenebilir.
1. Karar vermeden önce, konunun bütün alternatifleri incelenmeli.
2. Aynı konu ile ilgili daha önceden verilmiş kararlar halen geçerli ise, onlar kullanılmalı.
3. Kısa dönem kararlarını kullanarak, uzun donem için kararlar alınmalı.
4. Daha önceden alınmış kararlar geçerliliğini kaybetmiş ise, değiştirilmeli ve bu değişiklik ilgililere söylenilmeli.
5. Karar verirken, mutlaka kendi kendinize sorgulanmalı, neresi yanlış olabilir diye.
6. Kararın sonucunda ortaya çıkacak sonuçların hepsine hazır olunmalı.
7. Karar verme gücü kontrol edilmeli ve artırmaya çalışılmalı.
8. Karar verilecek konu tümüyle görülmeye ve analiz edilmeye çalışılmalı.
9. Karar verilmek zorunda kalınan büyük konular, parçalara bölünerek karar verilmeli.
10. Karar vermekte olunan konuların arkasında politik baskılar olmasından sakınılmalı.
11. İyi karar verebilmek için şirket anlayışı ve şirketin genel çerçevesinin içinde kalmaya özen gösterilmeli.
12. Vermekte olunan kararın öncekilerle ters düşmediği gibi, yeni bir karar olmasına da dikkat edilmeli.
13. Alınan kararların, birlikte çalıştığınız kimseler üzerindeki ağırlığı bilinmeli, etkilerin dağılımında kime ne düşüyor ve düşecek belirlenmeli.
14. Çevrendekilerin aldığı kararların kabul edilmeyiş nedeni mutlaka onlara söylenilmeli.
15. Çevrenizdekilere verilen karar yetkisi, nedenleri açıklanmadan geri alınmamalı.
16. Başkalarının karar verebileceklerine güvenildiği ifade edilmeli ve bu konudaki becerilerinin gelişmesine yardımcı olunmalı.
17. Aşırı baskı altında iken, ve bu baskıya neden olan konularda karar vermekten kaçınılmalı, karar verme ertelenmeli.
18. Alınan kararlar çalışmadığı zaman ve durumlarda, süratli hareket edilmeli ve gerekli değişiklik derhal yapılmalı.
19. Hayati öneme haiz kararlar mecbur kalınmadıkça ertelenmemeli.
20. İyi sonuçlara ulaşabilmek için, farklı tip deki kararlar için, farklı yollar uygulanmalı.
21. Karar almakta problem varsa, derhal konuya farklı açıdan bakmaya çalışılmalı.
22. Karardan kimler nasıl etkileneceği peşinen bilinmeli.
23. Karar açık ve net ise, yavaş karar alma yerine çabuk olma tercih edilmeli.
24. Özellikle önemli kararlarda acele etmekten kaçınılmalı.
25. Gelecekle ilgili kararlarda ümitli olmanın yanı başında, "realistic (gerçekçi) " olmaya da özen gösterilmeli.
26. Mevcut durumu değerlendirirken, objektif, doğru ve dürüst olunmalı, insan kendisini aldatmaya çalışmamalı.
27. Konu, iyice tanımlanmalı, konunun neresinde olunduğu belirlenmeli, ve nereye nasıl gidileceğine karar verilmeli.
28. Karar vermek için ihtiyaç duyulan kadar insanin fikri alınmalı.
29. Çevredekilerin objektif fikirleri sorulmalı ve kritik yapmaları ve size "feedback (geri besleme)" vermeleri sağlanmalı.
30. İnsanların tavsiyeleri bekleniyorsa, açık olunduğu söylenmeli ve hazırlıklı olunmalı.
31. Daha iyi sonuca ulaşmak için, karar verme aşamasında, çevrenizdekilerin mutlaka katılımları sağlanılmalı.
32. Karara, mümkün olduğunca farklı açılardan bakılmalı.
33. Fikirleri toplarken değil, fakat onları geliştirirken düzenli olunmalı.
34. İnsanların konu hakkında, özellikle yeni fikirler hakkında çevrede olumlu konuşmaları teşvik edilirken, kötü konuşmaları engellenmeli.
35. Konu hakkında standart düşüncenin dışına çıkılarak değerlendirme yapılabilmeli, yeni fikirler ve düşünceler keşfedilmeye çalışabilmeli.
Dr.İsa Saraç
Okunma Sayısı: 0 / Yorum Sayısı: 0
Bu yazıya daha önce yorum yapılmamış ?