• Anasayfa
• Hakkımızda
• Danışmanlıklarımız
  • Bireysel Danışmanlıklarımız
  • Kurumsal Danışmanlıklarımız
• Eğitimlerimiz
  • Bireysel Eğitimlerimiz
  • Kurumsal Eğitimlerimiz
• İletişim

Nitel araştırmacılar öncelikle ne yada kim ile çalışacağına karar vermelidir. Bu öncelikli görev araştırmanın odağında geliştirilmesi amaçlanan olay yada topluluğa uygun bir topluluğa oturtulur. Araştırmacı nitelik yada kriterleri belirler. Kişilerin potansiyel ilgilerini ayırmak için bu kriterler kullanılır. Böylece çalışmanın olması için ortam sağlanır. Uygun olmayan kişiler çalışma dışında bırakılır. Bu sınırlar olmalıdır ki araştırmacı çalışmayı isteyen örnekleri bilsin.
Margaret LeCompte ve Judiş Preissle (1993) iyi bilinen iki nitel araştırmacıdır. Bütün örneklem stratejilerini nitel araştırmada kriter tabanlı seçme içinde kullandılar. Çünkü araştırmacı mevcut kriterleri seçilen kişiler yada diğer şeylerde kullanmayı geliştirmeyi amaçlar. Diğer bir araştırmacı Michael Pottan (1987 - 1990) aynı yöntemi tanımlamak için amaçlı örneklemi kullanır. Çünkü bireyler yada olaylar seçilir. Araştırmanın amacına ulaşması için gerekli bilgiyi içerir. Kriter tabanlı seçme ve amaçlı örneklem benzerdir ve her ikiside önceden gördüğümüz tasarlama örneklemesinde tanımlanmıştır. Tasarlama örneklemesi nicel ve nitel araştırmada kullanılır. Ek olarak, önceden tartıştığımız kontenjan örneklemesi, kartopu örneklemesi, uygunluk örneklemesi nitel araştırmada kullanılır.
Amaç bireyler yada durumları bilgileri ile yerleştirmek olmasına rağmen kararlar lojistik sınırlamalar tarafından etkilenir. Katılımcıların uygunluğu, potansiyel katılımcıların kolay bulunması, yerleştirilmiş insanların değeri ve katılımcıları kaydetmek örnek verilebilir. Araştırmacılar araştırma çalışmalarına kimin dahil olacağına karar verdikleri zaman, pratik sınırlamalar getirirler. Araştırmacı araştırma çalışmasının amacını anlayacak, araştırma sorularına cevap verecek örnek bulmalıdır.
Nitel araştırmada örneklemenin pek çok farklı şekli kullanılır. LeCompte ve Preissle (1993) ve Patton (1987 - 1990) tarafından tartışılan ana konuları inceleyeceğiz. Karşılaştırmalı örneklemeyi ilk olarak ele alıyoruz. Bunun anlamı bütün durumları (bireyler, gruplar ve diğer olaylar) araştırma çalışmasında sınav etmedir. Sizinde görebileceğiniz gibi bu durum güvensizdir çünkü herkes çalışmaya dahil edilmiştir. Çok küçük topluluklar için elverişsiz ve çok pahalı olabilir.tabiki yerleştirme nispeten kolaydır.
Nitel araştırmacılar tarafından ara sıra kullanılan örneklemenin bir diğer şekli yüksek çeşitleme örneklemesidir. Bu formda durumların geniş düzenlenmesi amaçlı olarak seçilir. Bu yüzden durumların bütün şekleri araştırmada bir yada birden fazla boyut içerir. Bu yaklaşımı kullanmanın bir sebebi, durumlardan hariç tutmak istediğin şekiller için bir iddia oluşturmak için zorunlu olmayışındır. Ayrıca, veri analizi süresince nitel araştırmacı ana konu için tarama yapabilir. Bütün durumlar birlikte belirlenebilir. Örneğin, yerel okulun genel kültürü üzerinde çalışıyorken, etnografik araştırmacı okuldaki öğretmenlerin bir bölümünün başlıca öz değerlerini ve inanışlarını belirleyebilir. Burada Fisher (1993) tarafından hazırlanan dergi makalesi diğer bir örnektir.
Görüşmecinin bağlantı kuracağı beş konum seçildi. Kentsel bölümde iki kıdemli merkez, dış mahalle ve kısal karakteristiklerin birleştiği komşu bölümde huzurevi ve iki kıdemli merkez. Bu konumların seçilmesi belli yaş gruplarındaki kişileri geçmişleri ve tecrübeleri ile görüp, görüşme için doğru kişilerin seçildiğini doğrular.
Homojen olarak seçme küçük ve homojen durum ile ilişkilendirilerek yoğun çalışma için seçilir. Odak grup araştırmacıları genellikle bu yöntemi kullanır. Odak grup araştırmasında 6 yada 7 kişiden oluşan küçük homojen grup ile belli ilgileri hakkında grup durum görüşmesi yapılır. Grup görüşmesi ve tartışması yaklaşık iki saatte biter. Grupta konu ile ilgili düşüncelerin neler olduğu konuşulur, açık uçlu sorular kullanılarak ve destekleyici sorular sorularak tartışma genelleştirilir. Araştırma çalışması için özel gruplar oluşturulduğu zaman, araştırmacılar homojen örneği seçmeyi kullanabilir. Karşıt durum örneklemesinde bazı karakteristikler belirlenir ve sonra sınav için sunulan karşıt durumlar seçilir. Yöntem şudur; karşıt durumlar seçilir ve daha sonra karşılaştırılır. Örneğin, çok büyük sınıf ile çok küçük sınıfı inceleyebilirsin. Karşıt durumlar zengin bilgi kaynakları içerebilir. Genelde önemli durumları dikkate değer başarısızlıklar ile karşılaştırmak ve bu sonuçların hangi durumlara yol açtığını belirlemek önemlidir. (Patton, 1990) Örneğin, etkili öğretmen tarafından yaratılan öğrenme çevreleri ile biraz daha etkisiz öğretmen tarafından yaratılan öğrenme çevreleri karşılaştırılabilir.
Tipik durum örneklemesinde araştırmacı tipik durumları tanımlayıcı kriterlerin listesini yapar sonra çalışma için örnek bulur. Araştırmacı pek çok uzman ile hangi örnek yada örneklerin kullanılacağı ile ilgili olarak fikir birliğine ulaşmayı denemeli ve konuşmalıdır. Bu yüzden, çalışmalıdır. Örneğin, okulda iyi bilinen bir öğretmeni nasıl tanımladıklarını pek çok kişi ile görüşerek yorumlayabilirsin. Görüşmeye katılan kişiler bu kişiyi karakteristikleri bakımından tanımlayabilir. Örneğin; yaş, cinsiyet, öğretme stili, tecrübesi. Bazen araştırma çalışmasında pek çok durum sınav edilir, tipik durum örneklemesi yapılır ve final raporunda okuyucuya bulgular ile daha çok yorum yapma fırsatı verir.
Kritik durum örneklemesi durumları çalışma için özellikle önemli olduğu bilinen noktaların seçilmesinde kullanılır. Patton (1990)'a göre, kritik durumun oluşumu için ipucu durumunun etkisidir. Eğer orada meydana gelirse, her yerde meydana gelebilir, yada orada meydana gelmezse her yerde meydana gelmeyebilir düşüncesi vardır. Örneğin, yeni test yöntemi kullanmayı ve 2 saatlik süreçte test yöntemine alışabileceğini görmeyi istersin. Ayrıca testi yöneten kişi iki saatlik deneme süresinden sonra test ile ilgili performansı test etmek isteyebilir. Yöneticide şöyle bir tahmin oluşabilir. Eğer bu kişi bunu yapabildiyse, o zaman ben rahat olayım çünkü diğer katılımcılarım da bunu yapabilir. Diğer bir örnek şudur; okul yöneticisi politikada değişiklik yapmak ister yerel okullarda buna karşı direnme olabilir, politika değişikliğini gözleyebileceği bir okul seçmeye karar verir ve büyük karşı direnme olmasını umar.
Negatif durum örneklemesinde durumlar araştırmacının beklentileri gerçekleşmediğinde amaçlı olarak seçilir. Örneğin, araştırmacı olayı açıklarken destekleyici teori ve yaklaşımlar tarafından ilk teori desteklenir ve geliştirilir. Araştırmacı olarak sonuç yada genelleme veriye dayandırılarak geliştirilir ayrıca örnekler için araştırma önemlidir. Genel sınırlar, potansiyel problemler hakkında daha fazla şey öğrenmek niteliklerin oluşturulmasında önemlidir. Eğer dikkatli bir nitel araştırmacı isen negatif durumları gözden kaçırmamalısın beklentilerinde genel olarak doğru şeyler bulamayabilirsin, ihtiyacın olan genellemelerini gözden geçirip düzenlemektir.
Fırsatçı örneklemede araştırmacı önemli durumları seçmek için veri toplama sürecinde fırsatları yakalamalıdır. Durumlar kritik, negatif, karşıt yada tipik olabilir. Nitel araştırmada önemli nokta devam eden yöntemdir. Araştırmacı çalışmaya dahil edilen herkes yada her şeyi araştırmanın avantajına yerleştiremeyebilir. Odak değişebilir ve fırsatlar önceden kestirilemeyen bir şekilde oluşabilir. Etkili araştırmacı veri toplarken neyin odak olduğunu ve kim ile konuştuğunu ayırt edendir.
Son örnekleme çeşidi karışık amaçlı örneklemedir. Patton bir örneklem stratejisinden daha fazla kullanılmasını ifade eder. Örneğin, nitel araştırma çalışması rasgele örneklemesine dayandırılır ama final raporunda tipik durum seçmesi de kullanılır. Yada çalışmaya yüksek çeşitleme örneklemesiyle başlanmış, veri bulguları elde edilmiş ve sonra negatif durum seçmesi kullanılarak genel değerlendirme yapılmış alabilir. Karışık amaçlı örnekleme, araştırmacı çoklu veri kaynaklarını değerlendirdiği zaman, farklı örnekleme metotlarına bağlı olarak seçme yapılır.