İletişim Gelişiyor, Ama ?İçerik' Aynı / Psikolojik Sorunlar
El işaretleriyle, seslenerek, ateşle, dumanla başlayan haberleşme uzun bir dönem kuşlarla ve atlı habercilerle oyalandıktan sonra bugünlere ulaştı. Mors, telgraf, telefon, teleks, telsiz, faks. Tabii emektar mektup. Bunlar özel ve birebir haberleşmeler için kullanıldı ve kullanılıyor. Kitlesel haberleşme matbaanın bulunuşuyla modern haberleşmenin ilk adımını atmıştı. Dergiler, gazeteler; ardından radyo, yıllar sonra televizyon yayınları. Bu yayınlarda özel bireysel haberleşme yoktu.
Kitlesel ve karşılıklı bireysel haberleşme, benzer de olsa ayrı mecralarda ilerliyordu.
Telefonu telsiz telefonlar, araç telefonlarını cep telefonları takip etti. Bugün telefonla mesaj, fotoğraf, hatta hareketli-sesli görüntüler gönderebiliyorsunuz.
Bunlara paralel olarak hızla gelişen bilgisayar sektörü, diğerlerine entegre olma arayışlarına monitör-ekran ortak paydasıyla başladı. Görüntü sistemleri dijitale çevrilirken, fotoğrafçılık bu birleşime ayak uydurdu.
Haberleşmeyi dünya çapına taşıyarak basitleştiren internet, artık bireysel ve kitlesel ayrımının sonuna gelindiğinin işaretiydi. Bilgisayar sistemi telefon sistemiyle birleşmiş oldu.
Bilgisayarınız ve telefonunuz varsa, birleştirici modem sayesinde hem herkese hem de tek tek bireylere ulaşabiliyorsunuz. Aradığınız bilgilere de ulaşabiliyorsunuz. Size herkes ulaşabiliyor, ayrıca bireyler de özel olarak ulaşabiliyor.
Bilgisayarınızdan televizyon ve radyo yayınlarını izleyebiliyorsunuz. Hatta istediğiniz çapta genel yayın da yapabiliyorsunuz. Üstelik bilgisayarınızı çantanızda taşıyabiliyorsunuz. Dünya ile kablosuz bağlantı kurabiliyorsunuz.
Görüldüğü gibi haberleşme sektörü hızla entegre oluyor. Kavramlar da değişiyor. Önceden muhaberat deniliyordu; sonra haberleşme. Uzun süredir haberleşme yerine iletişim diyoruz. Bu en kolay tarafı. Ya sonrası!
Genel olarak dilbilim bu karmaşık gelişimin, teknolojinin arkasında kalıyor. Hele ana diliniz İngilizce değilse, iş daha da zorlaşıyor. Chip mi dersiniz, çip mi yoksa yonga mı; audio/video mu görsel/işitsel mi; driver mı sürücü mü; mouse mu fare mi; data file mı veri kütüğü mü?
Bios yerine ?temel giriş çıkış sistemi' der misiniz veya ?tgçs' diye kısaltır mısınız?
Bugünlere kadar düşe kalka idare ettik ama, her şey o kadar hızlı gelişiyor ki, artık yakalamak mümkün olmayacak.
Gelelim denetim meselesine.
Eskiden mektuplar ışığa tutulur, şüpheliler açılır okunurdu. Sonra orijinali aratmayacak şekilde kapanırdı. Bazılarına el konurdu; haberci kuşları vurarak bilgiye ulaşmak gibi.
?Er mektubu görülmüştür' damgası hala vuruluyor mu bilmiyorum.
Telefonlara, hatta teleks cihazlarına paralel cihaz kurulurdu.
Bunlar geride kaldı. Artık ne sistemler var; akıl sır ermiyor.
Geleceğe kısa bir yolculuk yapalım.
Dizüstü bilgisayarınızın cep telefonu kadar küçüldüğünü düşünün.
Varsayalım ki belirli merkezlerde ana bilgisayar sistemleri var. Nasıl mail adresi aldığınızda size özel ve belirli büyüklükte ?alan' açılıyor; aynı şekilde ana bilgisayarlarda size özgü ve kişisel bilgisayarınız kadar iş görecek ?alan' ayrılmış durumda. Asıl işlevi ?ana merkeze bağlayan modem' olan bu tür bilgisayar elbette küçücük hale gelecektir. Hard disk vs taşımanıza gerek kalmayacak. Klavye de anlamını yitirecek. Çünkü sesiniz ?elektronik iletişim kodlarına' çevrilecek. İğne ucu kadar bir kamera işinizi görür. Sizin görmek istedikleriniz de minik monitöre yansıyacak. İsterseniz görüntüyü lazer projektörle düz bir yere yansıtabileceksiniz. Haber, film gibi kitlesel yayınlar veya size özel görüşmeler. Ya da müzik. Ne arzu ederseniz.
Bugün nasıl telefon görüşmeleri internet üzerinden sağlanabiliyorsa, görüntülü telefon görüşmeleriniz de yine internet ağı üzerinden olacak.
Devam edelim. Sizin kişisel bilgileriniz de ana merkezlerde tutulacak. Kaç kilo doğduğunuzdan geçirdiğiniz hastalıklara, işlediğiniz suçlardan eğitiminiz süresince aldığınız notlara, ödediğiniz vergiden uyku düzeninize kadar. Sonuncusu anlamsız gelebilir.
Bu bireysel cihazlarda kalp atışlarınız başta, sağlık durumunuz ana bilgisayarlar tarafından izleniyor olacak. ?Özel' olanlar hariç, sıra dışı durumlarda sizinle irtibat kurulacak.
Harcamaları da bu adı ileride konacak olan ?cihaz' ile yapacaksınız.
Teknoloji ok! Düzen aynı. Denetim aynı. Lak lak aynı. Kapitalizm aynı.
Fatih BÖHÜRLER
Okunma Sayısı: 0 / Yorum Sayısı: 0
Bu yazıya daha önce yorum yapılmamış ?