Gerek ülkemizde ve gerekse dünyada "evlilik kararı ve eş seçimi," insan hayatının en önemli dönemeçlerinden biri olarak kabul ediliyor. İnsanlar hayatları boyunca birçok konuda seçim yapmak zorundalar, bu seçimlerin neticesinde hayatları şekilleniyor. Eş seçimi de insanların neredeyse hayatlarının tümünü belirleyen en önemli karar aşamalarının başında yer alıyor.
Evleneceğiniz insanı kendinize sadece eş olarak değil, aynı zamanda çocuklarınıza bir anne, bir baba olarak da seçme durumundasınız. Yapılacak bir hata insan ömrünün tümüne mal olabiliyor. Bu bağlamda eş seçiminin alt yapısı oluşturulmadan, alelacele verilen kararlarla yapılan evliliklerin bedelleri, maalesef çok ağır oluyor.
En basit bir mutfak robotu aldığımızda nasıl ve ne şekilde kullanacağımızı araştırıp öğreniyoruz. Oysa toplumun temelini oluşturan evlilik kurumunu, karı-koca ilişkilerini, çocuk eğitimini ve geçimle ilgili konuları aynı hassasiyetle araştırmıyoruz.
Evlilikte esas, eşlerin birbirini tamamlamasıdır
Gerçi ülkemizde evlilikle ilgili ciddi anlamda herhangi bir okul veya kurs yok ama kitaplar, uzmanlar ve daha başka kaynaklar var. İstedikten sonra her şeyi öğrenebilme imkânı her zaman vardır.
Eşlerin uyumu ile ilgili yapılan araştırma ve istatistiklere baktığımızda, "ortak paydaları" olan eşlerin daha uzun ömürlü evlilikler yaptıklarını görüyoruz. Eşlerin sosyo-kültürel yönden birbirlerine denk halleri, psikolojik yönden uyum içinde olmaları, sağlıklı iletişimi ve güzel geçinmeyi de beraberinde getiriyor.
Evlilikte esas olan, eşlerin birbirlerini tamamlamaları ve "paylaşma olgunluğuna" ulaşmalarıdır. Bunun için de evlilik öncesinde eşler, "öncelikli değerlerini" ve "paylaşımlarını" ortaya koymak durumundadırlar.
Uygun bir eş adayını tanımanın yolu
Evleneceklerin üzerine durması gereken konuların başında eş adayının iç dünyasını keşfetmesi ve huylarını öğrenmesi geliyor. Evlenecek eş adaylarının evlilik öncesindeki duygusal yoğunlukları aklın önüne geçtiğinden bu konu üzerinde yeterince durulmadığını da belirtmeliyiz.
Doğal halini tespit
Evlilik öncesinde eş adaylarının birbirlerinin hoşuna giden davranışlar sergilemesi yapıla gelen en yaygın davranışlardan biri olduğunu biliyoruz. Birbirlerini beğendirme duygusu içerisinde olduklarından bu yaklaşım tarzı eşleri çoğu zaman yanıltmaktadır. Eş adayınız, size güzel davranıyor da sizin dışınızdaki insanlara, ailesine, hatta hayvanlara karşı yaklaşımı nasıl acaba? Bu ikilemi tespit ettiğinizde eş adayınız hakkında genel bir kanaat sahibi olabilirsiniz. Sizin dışınızdaki insanlara davranma biçimi kesin olmamakla birlikte evlendikten sonra size de aynı şekilde davranacaktır.
Bu durumda dikkat edilmesi gereken husus, "insanın doğal halini" tespit edebilmektir. Çünkü insanın doğal hali, gerçek kişiliğiyle çok yakından irtibatlıdır. Hiçbir insan uzun süre var olan doğal halini gizleyemez. Tabi insanın doğal halini baş başa iken, topluluk içinde iken de anlama imkânınız olamaz. Bu durumlarda insanlar kendi kişiliklerini saklamasını çok iyi becerirler. Yalnız hallerinde, aile ortamında habersiz gözlemlediğinizde bu fırsatı yakalayabilirsiniz.
Mükemmel eş nasıl bulunacak?
Öncelikle "mükemmel eş" tanımlaması yerine "münasip eş" ifadesini kullanırsak daha açıklayıcı bir bakış açısını ortaya koymuş oluruz. Her şeyden önce mükemmel insan olmadığı gibi mükemmel eş de olmaz. Çünkü her insan başlı başına bir dünyadır. Yeryüzünde hiçbir insan diğerine benzemez, farklılıkları, güzellikleri, çirkinlikleri, huyları, alışkanlıkları, inançları ve özellikleri vardır.
Burada önemli olan, olumlu ile olumsuzluklar arasında "güvenilir bir kişiliğe" sahip olmasıdır. Bu nedenle mükemmel eş arayan hiçbir zaman bu aradığını bulamaz. Çünkü "mükemmel eş olmaz, münasip eş olur."
Münasip bir eş adayını seçebilmek için de kişi önce kendini çok iyi tanıması gerekiyor. Kişiliğini, sorumluluğunu, tahammül sınırını, karşındaki insana ne kadar değer verdiğini, sabrını, öfkesini ve daha başka özellikleri sıralanabilir. Kişi kendi kapasitesini ve seviyesini belirledikten sonra evleneceği eşinin de kapasitesini ve seviyesini öğrenme girişiminde bulunmalı.
Eş seçimi kişiden kişiye, yöreden yöreye, kültürden kültüre ve inançtan inanca değişiklikler gösterse de genel bakış açısıyla değerlendirdiğimizde pek çok alanda, "ortak paydaları" olanların evlilikleri daha uzun ömürlü ve sağlıklı olduğunu söyleyebiliriz.
Evlilik ciddi iştir
Evlilik hem kadın hem de erkek için bir ömür boyu mutlu olma adına yapılan bir anlaşmadır diyebiliriz. Bekârlıktan evliliğe geçiş süreci zevkli ve heyecanlı bir olay gözükse de işin işine girdiğinizde hiç de görüldüğü gibi olmadığını kısa zamanda fark edebilirsiniz.
Evlilik, gerçekten ciddi bir sorumluluk alma işidir. Eşler birbirlerini yeterince tanımadan bu sorumluluğun altına girdiklerinde, bu ağır yükü taşımada yetersiz kalabiliyorlar. İnsanın bekârlık hayatında iken yaptığı davranışlar yalnız kendini bağlıyor. Evlenince her şey değişiyor, "ben" yerine "biz" anlayışı işin içine giriyor. İstediği gibi özgür hareket etme davranışı ortadan kalkıyor. Bu bağlamda kişi evlenme eylemine geçmeden önce; "evliliği gündemine alması, duygusal olgunlukla birlikte, vasat bir ekonomik seviyeye" geldikten sonra "eş seçimi" sürecine girmelidir.